1948 Arap - İsrail Savaşı

                                  1948 Arap İsrail Savaşı

      İngiltere’nin Filistin’deki manda yönetimi 14 Mayıs 1948 günü saat 24.00’te sona ermiştir. Ancak İngiliz manda yönetimi sonra ermeden birkaç saat önce Tel Aviv’de toplanan Yahudi Ulusal Konseyi İsrail Devleti’nin kurulduğunu ilan etmiştir.

     Kuruluş ilanından 2 saat sonra ABD’nin daha sonra SSCB gibi büyük devletlerin bu yeni kurulan devleti tanımak için sıraya girmesi Ortadoğu’da himaye altında bir ulus oluşturma projesinin bir başarısıydı. Yeni kurulan İsrail Devletinin ilk cumhurbaşkanı Chaim Weizmam, ilk başbakanı ise Ben Gurion olmuştur. 

      İsrail Devleti’nin kurulduğu gece Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan ve Suriye kuvvetleri Filistine girmeye başladı. Böylece Birinci Arap-İsrail savaşı resmen başlamış oldu. Aslında İsrail’in böyle bir saldırıyı beklediğini, 1948 Mayısının ilk günlerinde Ben Gurion tarafından Kurmay Heyetine gösterilen stratejik hedeflerde var.

      Ben Gurion böyle bir saldırı karşısında ilk önce Ürdün’ün saf dışı bırakılması gerektiğini savunmuştur. Savaşın başında Mısır kuvvetleri günümüzde de İsrail’in başkenti olan Tel Aviv’in yakınlarına kadar gelmiş, Ürdün ise Doğu Kudüs’ tamamen kontrol altına almıştır. 

      Bu arada BM Güvenlik Konseyi taraflara ateşkes çağrısında bulunmuş ve önceleri iki tarafta bu çağrıya kulak vermemiştir. Bunun üzerine BM’nin arabulucu tayin ettiği diplomat Kudüs’ü Araplara bırakmak isteyince Yahudi terör örgütü tarafından öldürüldü. İsrail, lehine gelişen savaşta kazanımlarını arttırmak istiyordu. 

    1948 savaşının Araplar karşısında küçük bir güç olan Yahudilerin lehine dönmesinde, Süveyş Kanalında hala İngiliz birliklerinin bulunması, Irak’ta İngiliz etkinliğinin devam etmesi, Ürdün ordusunun başında bir İngiliz komutanın bulunması ve Lübnan’daki iç çatışmalar etkili olmuştur.

    1948 Arap-İsrail savaşında, İsrail tüm cephelerde başarı sağlamış, Araplardan fazla toprak almasa da kalbinde kurulduğu coğrafyanın asli unsuruna kendini kabul ettirmiştir. Bu savaşın asıl kaybedeni Filistinliler oldu. 900.000 dolayında Filistinli yurtlarını terk ederek mülteci durumuna düşmüştür.